بررسی تطبیقی دیدگاه ابن عبدالوهاب با مذاهب اسلامی در تحلیل شرک مشرکان عصر پیامبر صلی الله علیه و آله
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب
2 دانشجوی دکتری تاریخ تمدن اسلامی جامعة المصطفی
3 دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب
چکیده
آیا شرک مشرکان عصر رسول خدا منحصر در شرک الوهی بوده یا اعم از آن، یکی از اصلیترین بزنگاههای تاریخ بوده که پروژه وهابیت بر اساس آن شکل گرفته است. محمد بن عبدالوهاب با انحصار شرک در الوهیت و تفسیر آن با واسطهپنداری و حصر آن در عبادات ظاهری مانند توسل، تبرک و استغاثه و... خود را وارث حقیقی نهضت انبیا قلمداد کرده و اکثریت مسلمانان را متهم به شرک نموده است. نوشته حاضر با روش تطبیقی، نگاه وی را به چالش کشیده و مبدأ و علت شرک و نیز نحوهی شرک مشرکان را تبیین نموده و دعوت انبیا را از این انحصار ظاهرگرایانه خارج کرده است. ماحصل پژوهش آن است که غلو در صالحان، علت شرک مشرکان نبوده است؛ بلکه اعتقاد به ربوبیت "اله" علت اصلی شرک بوده است؛ همچنین ثابت شده که مشرکان، ربوبیت خداوند را در سطح فراگیر و جامع قبول نداشتند؛ بلکه اعترافاتشان تنها در سطح آفاقی و کلان معنی پیدا میکند؛ اما در سطح خرد، با دوگانگی و اضطراب مواجه است و لذا، هدف اصلی انبیا را تأمین نکرده است.
کلیدواژه‌ها
)