بررسی و تبیین آثار سیاسی اندیشۀ وهابیت بر جهان اسلام، از سال 1900میلادی تا عصر حاضر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم ، پژوهشگر موسسه دارالاعلام لمدرسة أهل البیت

چکیده

در پژوهش حاضر، اندیشه و آیین وهابیت به­عنوان یکی از متغیرهای تاثیرگذار بر تحولات سیاسی جهان اسلام مورد توجه قرار گرفت و آثار و پیامدهای سیاسی این اندیشه بر جهان اسلام از سال 1900م تا عصر حاضر، بررسی و تبیین گردید؛ بر اساس این پژوهش، اندیشه وهابیت گفتمانی است که مبنای آن، تکفیر اهل شهادتین است. در سال­های آغازین این اندیشه، یک شکاف کلی در درون آن ایجاد شد و در اثر آن، اندیشه وهابیت به دو قسم اندیشه اقصایی و اندیشه احتوایی تقسیم گردید. هر کدام از این دو اندیشه، منشا برخی آثار سیاسی در جهان اسلام از سال 1900م تا عصر حاضر بوده­اند. آن آثار عبارت­­اند از:
1. پایه­گذاری نظام پادشاهی سعودی توسط ملک عبدالعزیز، با همراهی وهابیان اقصایی.
2. استمرار نظام سعودی به­دلیل ترویج اقتدار­گرایی و نیز مشروعیت­بخشی به سیاست خارجی این نظام توسط اندیشه احتوایی.
3. ایجاد زمینه لازم برای دخالت بیگانگان در مسائل جهان اسلام.
4. تضعیف کشورهای اسلامی در اثر جنگ داخلی.

کلیدواژه‌ها