محورهای تقابل گفتمانی اندیشۀ اهل سنت با جریان سلفیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم (نویسنده مسئول)

2 کارشناسی ارشد علوم سیاسی، گرایش اندیشه سیاسی در اسلام (پژوهشکدۀ امام خمینی و انقلاب اسلامی)

چکیده

پژوهش حاضر تقابل گفتمانی جریان سلفیه با اهل سُنّت را در یک چارچوب منطقی با استفاده از روش متن‌محور فصل­بندی می­کند. تقدم ظاهر بر باطن، نحوۀ برداشت از نص، اجتهاد، اصول و روش­های استنباط احکام و دلالت‌های سیاسی _ اجتماعی سلفیه را به گرایشی تقلیل­گرایانه، رادیکال و خشن از دین سوق داده و در تضاد گفتمانی با اهل سُنّت قرار می­دهد. بدین ترتیب یافته­های پژوهش، مهم‌ترین محورهای این رویارویی گفتمانی را در تناقض روش­شناسانه، تأویل ناصحیح از توحید، نهی از تقلید در کنار اجتهاد شخصی، مناقشۀ یک­سویه نقل­گرایی بر عقل­گرایی، تکفیر همراه با ارتداد، اهتمام به جهاد به­عنوان یک اصل و در تعارضات اعتقادی همچون گسترش دایرۀ شرک، حرمت زیارت قبور، منع توسل، شفاعت و بدعت در کنار احتراق و تخریب آثار مذهبی _ تاریخی استخراج و دسته­بندی نموده است.

کلیدواژه‌ها