ایران‌شناسی وهابی‌ها با تأکید بر سیاست‌های نشر کتاب در دولت سوم سعودی (۱۹۰۲ – ۲۰۲۰م)
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
چکیده
مقالۀ حاضر با رویکردی ساختاری به بررسی سیر تاریخی ایران‌شناسیِ وهابی‌ها در طول دولت سوم سعودی (۱۹۰۲ – ۲۰۲۰م) و تحولات صنعت نشر در اثنای آن می‌پردازد و با توجه به بسامد انتشار برخی از آثار معروف و مورد توجه وهابی‌ها، الگوهای معنادار در سیر تحول تاریخی آنها را تشریح می‌کند از قبیل:
۱. توزیع کتاب‌هایی با مضمون ایران‌هراسی در گستره‌های بزرگ زمانی و جغرافیایی در جهان اسلام.
۲. تحول از گونۀ ایران‌شناسی عقیدتی به گونۀ ایران‌شناسی سیاسی در دانشگاه‌ها و مراکز مطالعات راهبردی کشور عربستان سعودی.
۳. تحول صنعت نشر کتاب از ناشران اثرگزین به ناشران اثرآفرین.
۴. نقاط عطف تاریخی در تحول ایران‌شناسی وهابی‌ها، از وقایع مربوط به حج ایرانیان تا تأسیس دار التقریب در قاهره و پیروزی انقلاب اسلامی ایران.
۵. معرفی ایران‌شناسی در میان نحله‌های مختلف وهابیت.
از طریق این‌گونه مطالعات می‌توان شبکۀ ناپیدای ایران‌هراسیِ سعودی را در گستره‌ای بسیار وسیع‌تر از جغرافیای عربستان سعودی شناخت و متناسب با حضور جغرافیایی و تاریخی‌اش با آن مقابله کرد.
۱. توزیع کتاب‌هایی با مضمون ایران‌هراسی در گستره‌های بزرگ زمانی و جغرافیایی در جهان اسلام.
۲. تحول از گونۀ ایران‌شناسی عقیدتی به گونۀ ایران‌شناسی سیاسی در دانشگاه‌ها و مراکز مطالعات راهبردی کشور عربستان سعودی.
۳. تحول صنعت نشر کتاب از ناشران اثرگزین به ناشران اثرآفرین.
۴. نقاط عطف تاریخی در تحول ایران‌شناسی وهابی‌ها، از وقایع مربوط به حج ایرانیان تا تأسیس دار التقریب در قاهره و پیروزی انقلاب اسلامی ایران.
۵. معرفی ایران‌شناسی در میان نحله‌های مختلف وهابیت.
از طریق این‌گونه مطالعات می‌توان شبکۀ ناپیدای ایران‌هراسیِ سعودی را در گستره‌ای بسیار وسیع‌تر از جغرافیای عربستان سعودی شناخت و متناسب با حضور جغرافیایی و تاریخی‌اش با آن مقابله کرد.
کلیدواژه‌ها
)