بررسی مغالطات ابن‌تیمیه در آیات ولایت امیرالمومنین علیه السلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌پژوه مؤسسه سراج منیر توحید.

2 پژوهشگر مؤسسه سراج منیر توحید

3 دکترای تخصصی وهابیت شناسی

چکیده

بسیاری از مؤلفان و محققان، به هنگام نقد و ردیه­نویسی بر مباحث مختلف مطرح شده توسط ابن­تیمیه و آثار او، با مغالطات مختلف لفظی و معنوی و اشکالات و خطاهای بزرگ در اندیشه و روش علمی او مواجه می‌شوند. مسائلی که نشان می‌دهد، او در نحوۀ فکر کردن و اندیشیدن نیز، دچار اشکال و خطا‌ است. او در موارد متعددی، به­دلیل ابتلاء به مغالطات لفظی و معنوی، تواناییِ صحیح فکر کردن را از دست داده و استنتاج سقیم و معیوب در مباحث مختلف داشته و به مخاطب خود، با استفاده از مغالطه، مطالب نادرست و غیر واقعی القاء نموده است. ابن­تیمیه در آیه ولایت، از چهار مغالطه بهره برده که عبارت­اند از: قرار دادن غیر قطعی به­جای قطعی؛ قرار دادن غیر علت به­جای علت؛ استقراء ناقص؛ حالات مختلف کلمه برای اثبات مقاصد خود. او در آیه هادی به مغالطۀ، نشاندن غیر قطعی به­جای قطعی متوسل شده است؛ همچنین، در آیه تطهیر، از چهار مغالطۀ قرار دادن عرضی به­جای ذاتی، اشتراک اسم، یکی کردن چند مسئله، و تغییر در بخشی از کلام استفاده کرده است. در آیه راکعین نیز، با مغالطۀ استقراء ناقص، تفسیر مورد نظر خود را موجه جلوه داده است؛ همچنین در آیه مباهله، به مغالطۀ قرار دادن عرضی به جای ذاتی تمسک کرده است. ابن­تیمیه در آثار خود، این مغالطات را بسیار انجام داده و به­همین شکل، بسیاری از مطالب نادرست را اثبات و یا حقایق را انکار نموده است.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات