1
سطح سه حوزه علمیه قم و دانشآموخته موسسه دارالإعلام لمدرسة أهلالبیت
2
دانشیار دانشگاه ادیان و مذاهب
چکیده
حجیت خبر واحد عادل در عقاید، مورد اختلاف مسلمانان است. اکثر اهل حدیث و وهابیان معتقدند که نه تنها عمل به خبر واحد در عقاید جایز است، بلکه بعضی از معاصرین، عمل به خبر واحد در عقاید را واجب میدانند. این گروه برای اثبات ادعای خویش به ادله قرآنی و روایی استناد نمودهاند؛ البته ادله اقامه شده دارای اشکالات عمده بوده و هیچکدام، مدعایشان را اثبات نمیکند. کمااینکه برخی از علمای وهابیت، برحجیت خبر واحد عادل، ادعای اجماع نمودهاند که البته وجود اختلافات میان علمای مذاهب در مسأله، بهترین دلیل بر عدم وجود اجماع است. شایان ذکر است، آنچه که وهابیت در حجیت اخبار آحاد عدول مطرح میکنند صرفا یک نظریه بوده و در ناحیه عمل، تمام احادیث حتی ضعاف را حجت دانسته و به آنها عمل میکنند. این نوشتار به بررسی نظریات موافقان و مخالفان خبر واحد در حوزه عقاید، با تکیه بر دیدگاه وهابیت میپردازد و این نتیجه بهدست میآید که نظر بعضی از سلفیها، بهخصوص وهابیت بر حجت خبر واحد صحیح نیست و مقصودشان را ثابت نمیکند؛ بنابراین استناد وهابیت به اخبار آحاد در اثبات برخی از صفات خبری برای خدواند و استناد آنها در مسائل قدر و رؤیت خدا و برخی از اصول اعتقادی دیگر، صحیح نبوده و چنین اخباری نمیتوانند اعتقادساز باشند.