دگردیسی گفتمان وهابیت در حیطۀ مسائل سیاسی ـ مذهبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب (رئیس دانشکده مذاهب)

2 دانش‌پژوه سطح 4 نقد وهابیت، پژوهشگر مؤسسۀ دارالاعلام

چکیده

گفتمان وهابیت در طول حیات 250سالۀ خود، فرازونشیب‌های بسیاری داشته است؛ اما آنچه بسیار مشهود است، دگردیسی و تحول وهابیت در حوزۀ مسائل سیاسی ـ مذهبی است. این جریان مدعی سلفیگری در ابتدای شکل‌گیری، رویکردی خشن به مذهب داشت؛ به این صورت که گفتمان وهابیت، هم در حوزۀ مسائل اجتماعی و هم در سیاست، برگرفته از افکار محمدبن‌عبدالوهاب بود. درواقع محمدبن‌سعود، مجری احکام و فتاوی محمدبن‌عبدالوهاب بود. به‌تدریج این روند تغییر پیدا کرد و اکنون اگرچه پیوند آل‌شیخ و آل‌سعود وجود دارد، کیفیت تفاهم این دو، با گذشته تفاوت بسیاری پیدا کرده است. در عصر حاضر، این آل‌شیخ است که متأثر از آل‌سعود است. این دگردیسی باعث شده است که رویکرد وهابیت در حوزۀ مسائل اجتماعی و سیاسی تفاوت محسوسی داشته باشد. این پژوهش با بررسی این تفاوت‌ها به وضعیت وهابیت در حال حاضر پرداخته است.

کلیدواژه‌ها