1
دانشجوی دکتری رشته مذاهب کلامی دانشگاه ادیان و مذاهب
2
استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب
چکیده
از ابنتیمیه بهعنوان یکی از پیشگامان طرح حجیت فهم سلف، نام برده میشود. او با تضییق مفهوم سلف، سلف را فقط شامل افرادی میداند که در سه قرن اول اسلام زندگی میکردند. طبق این نظر، علمای خلف، شایستۀ فهم متون دینی نیستند و باید فهم خویش را با فهم سلف تصحیح کنند؛ زیرا فهم سلف بر خلف برتری دارد. هدف این مقاله، بررسی این سؤال است که آیا این مبنا حجیت دارد یا نه؟ آیا حجیت فهم سلف، اطلاق دارد یا مقید است؟ اساس بسیاری از فرقههای انحرافی بهویژه وهابیت به نظریههای ابنتیمیه برمیگردد؛ ازاینرو در این مقاله، دیدگاه ابنتیمیه بررسی میشود. در این پژوهش پس از تحلیل و بررسی دیدگاه ابنتیمیه در فهم سلف، به این مطلب دست پیدا کردیم که دلایل مورداستناد ابنتیمیه در حجیت فهم سلف یا دلالتی بر حجیت فهم سلف ندارند یا دلیل، اخص از مدعاست و گاهی دلایل، خلاف عقل و شواهد تاریخی میباشند. این موضوع، خود ما را به این نکته رهنمون میسازد که فهم سلف بهعنوان یک مبنا، علمیتی ندارد.