دکتری علوم سیاسی و استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، مرکز اسناد فرهنگی آسیا.
چکیده
مقاله حاضر با تحلیل قصه عبدالله بن سبأ (به روایت سیف بن عمر)، در منابع سازمان تروریستی - تکفیری داعش، ابتدا آن را از حیث صورت و ماده با منابعِ مورد وثوق وهابیتِ رسمی مقایسه میکند و سپس با روشِ فرا تحلیل کیفی، در نتایج پژوهشهایی که به نقد آن قصه پرداختهاند، سستی اعتبار آن را خصوصاً در شکلگیری عقاید و فتاوی تکفیری، تبیین میکند. قصه مذکور یکی از محورهای مشترک گفتمان تکفیری سازمان تروریستی داعش با وهابیتِ رسمی سعودی علیه شیعه است. پیوستگی فوق موجب شده است تا ردیه بر این قصه هم به مثابه ردیه بر گفتمان داعش و هم وهابیت درباری (رسمی) صادق آید. این موضوع نشان میدهد، مبارزه با داعش، نیازمند مبارزه با گفتمان بزرگتری از وهابیت است که داعش را در درون خود پرورش داده است.