بررسی مفهوم جهاد در اندیشۀ تکفیری‌ها (با تأکید بر آیۀ 73 سوره توبه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 * دانشجوی دکتری فرق و مذاهب

2 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید محلاتی.

چکیده

کلمه جهاد، از جمله واژگانِ مطلقی است که در آیات و روایات، از معانی متعددی برخوردار است. مُتِسلِّفۀ‌جهاد‌ی (تکفیری‌ها) با برداشت سطحی و ظاهری از معنای عام جهاد که مطلقِ مبارزه است، به‌معنای خاص آن یعنی، قِتال، عدول کرده‌اند. آنان با مصادرۀ معنایی جهاد، با استناد به آیۀ 73 سوره توبه )یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ جَاهِدِ الْکُفَّارَ وَالْمُنَافِقِینَ وَاغْلُظْ عَلَیْهِمْ(، اَعراض، اموال و دماءِ شهروندان و حاکمان کشورهای اسلامی را مباح شمرده و با بدترین شکل ممکن، آنان را قلع‌و‌قمع می‌کنند؛ اما با بررسی‌های صورت گرفته دانسته شد که قتال، آخرین فرعِ جهاد بوده و مبناسازی مُتسلفۀ‌جهاد‌ی‌، در به‌کارگیری علیه شهروندان عراق و شام، سست و ناقص است. مفسران و اندیشمندان اهل‌سنت، آیۀ 73 سوره توبه را که مطلق است، حمل بر آیات مقید کرده و محاربه با عموم کفارِ غیرِ حربی را، جایز نمی‌دانند. آنان تطبیق آیه را، نه‌تنها بر عموم کفار غیرِ حربی روا ندانسته، بلکه به‌طریق‌اولی علیه مسلمانانِ بلاد اسلامی، غیرمنصفانه و حرام شرعی می‌دانند. پژوهش حاضر، به‌ روش توصیفی _ تحلیلی، به بررسی این مسئله پرداخته است.
 

کلیدواژه‌ها